Son yılların belki de en dikkat çekici araştırma konularının başında sosyal medya gelmekte. Bilişim teknolojilerinin hayatımızı kolaylaştırdigi bir gerçek. Bu gerçek kolaylaştırmanin ötesinde hayatımızı tümden değiştiren bir araca dönüşmüş durumda. Ekonominin dijitalleşmesiyle birlikte son istatistikler ülkemizde yapılan ticaretin İnternet üzerinden yapilanlarin %42 lere varan bir düzeye çıktığını gösteriyor. Etkileme gücü bu kadar artmış bulunan İnternet tabanlı uygulamaların hayatımızda oynadığı rolü iyi anlamamız gerekiyor. Akıllı telefonların mobil yazilimlari ve uygulamalari daha da ön plana çıkarmasıyla birlikte, bilişim okuryazarligina bir de sosyal medya okuryazarligi eklenmiş durumda. Genç kuşakların ve çocuklarımızın neredeyse yasamlarinin ozdes hale geldiği sosyal medya tüm algı ve iletişim bicimlerimizi de değiştirmiş durumda. Aynı evde aynı odada bulunan insanların bile iletişimde sosyal medyayı kullanır hale gelmiş olması üzerinde çok düşünmemiz gereken bir durumu da ortaya çıkarmış durumdadır.
Sosyal medyayı kullanma biçimiyle sosyal medyada kullanılma arasında biryerlerdeyiz. Ticaretten özel arkadaş ilişkilerine varıncaya kadar sosyal medyayı kullanmaktayiz. Görsel yazılı basın yerini sanal elektronik ortamlarda paylaşılan haber portallarina bırakmış durumda. Sosyal medyayı daha etkin ve verimli kullanan bireyler haline gelebilmek neredeyse kaçamayacağımız bir sorumluluğa dönüşmüş durumda. Ayrıca sosyal medyayı kullanma maksadımızı baştan netleştirmeden kullanmaya yöneldiğimizde bütün bir zamanımızı amaçsızca kullanma durumuyla karsilasilmasi oldukça kuvvetli bir ihtimal. Aşağıda sosyal medya ile ilgili kullanırken dikkat edilmesinde yarar gördüğüm hususları ve tavsiyeler hakkında özet bir bilgilendirme yazısı okuyacaksınız.
1- Sosyal medya kacamayacagimiz dijital bir gerçekliktir. Sosyal medyanın kurbani olmamak için kullanımı konusunda yetkin hale gelmek zorundasınız. Siber güvenlik ve KVKK hakkında bir farkındalık kazanmadan sosyal medyaya hiç bulaşmamak en iyi yaklaşım olacaktır.
2- Birçok sosyal medya aracı bulunmaktadır. Facebook, Twitter, Instagram, YouTube, whatsapp, telegramm hepimizin en azından isim olarak bildiğimiz ve kullandığımız mecralar. Herbirinin kullanma maksadina göre önceliklendirilmesi gereken taraflari bulunmakta.
Facebook; Sosyal medya denildiği vakit ilk akla gelenlerden. Genel maksat türü hemen hemen hersey var. Aynı zamanda dikkat dağıtıcı ve kullanirken zaman alıcı birçok modülü de var. Çok hızlı iletişimde biraz yavaş. Orta yaşların alışık olduğu bir mecra. Güvenlik konusuna çok daha özel olarak dikkat edilmesi gerekiyor.
Instagram; Hız ve pratiklik öne çıkan özelliklerinden. Mesajlaşma ve Görsel iletisim imkanları ile gençlerin ve online pazarlama ve duyurlarda ön plana çikan bir mecra özelliğinde. Genç kuşakların gözde mecrası. Ayrıca canlı yayın yapma gibi özellikleri de bütün temel ihtiyaçları giderme bakımından tercih edilebilirligini artırmış durumda.
YouTube; Modern TV yayinciliginin yeni adresi demek yanlış olmaz. Süreç içinde TV kanallarının yerine geçeceği ön görülmekte. YouTuber luk ise bir meslek haline çoktan gelmek üzere.
Twitter; Şahsen benim bir türlü yildizimin barışık olmadığı ve çok sevemediğim bir mecra. Ama hızlı mesajlaşma ve anlık görüş ve düşünceleri iletmede oldukça başarılı. Video türü içerikleri de paylaşabilmek açısından pratik.
Whatsapp; En hızlı ve bana kullanım kolaylığı sebebiyle pratik gelen ayrıca amaca göre sanal gruplar oluşturmaya da imkan veren günlük yaşamda en çok kullanmakta olduğumuz mecralardan biri.
Telegram ; Whatsapp uygulamasının bir benzeri. Whatsapptan farkı kapasite kisiti olmadan Görsel paylaşımları yapabilme imkanı sunuyor olması.
Eğer bir net amaç belirlemeden sosyal medya mecrlarina girerseniz zamaninizin su gibi akip gittigini kolaylikla görürsünüz. Zaman tuzaklarina dikkat etmek gerekiyor. Amaca uygun bir sosyal medya mecrası seçmek gerekiyor.
Diğer bir husus sosyal medya hesaplarinin etkin ve verimli kullanilmasidir. Özellikle gerek Telegram gerekse bir Whatsapp grubu kurulmazdan önce kullanim şekli acik ve net bir şekilde paylasilmalidir. Her icerik paylasilmamali ve üsluba çok dikkat edilmelidir. Bazı kurallar belirlenmelidir. Sosyal medyayı kullanım alışkanlıkları üzerine ülkemiz için bir bilimsel çalışma ve araştırmanın her yıl derinleşerek yapilmasinda cok büyük bir fayda gormekteyim. Sosyal medyanın kendine özgü bir sosyolojisi ve psikolojisi de vardır. Gruplarda paylasimlarin kalitesiyle birlikte ortaya çıkan toplumsal bir farkındalık ve motivasyon gücü de vardır. Her geçen gün artan enformasyon bombardımanı altında olan zihnimiz dikkat dağınıklığı yaşamaktadır. Duygusal yönden kendimizi kötü hissettirecek paylaşımlara özellikle dikkat etmemiz gerekmektedir. Olumlu ve olumsuz etkileri çok fazla olan ve bir bulaşıcı hastalık kadar zihinsel ve psikolojik sağlığımızı etkileyen, bağışıklık sistemimizi tehdit eden sosyal medya araçlarının doğru kullanımının teknik beceriler kadar ahlaki ve sosyal bir olgunluğa da ihtiyaç duyduğunu düşünüyorum. Yanlış ve bilinçsizce kullanımların toplumların sağlığı üzerinde yıkıcı etkileri olduğunu unutmayalım. Bir toplumu sosyal medya ile yeniden inşaa edebilir ya da yikabilirsiniz. Bu yüzden etkilerini her geçen gün daha iyi anladığımız bir özel durum sözkonusudur. Sosyal medyanın sağladığı enformasyon otobanlarinda yaşanacak kazalar bir trafik kazası kadar dikkat edilmesi gereken durumlardir. Yüksek sorumluluk duygusuyla hareket etmek zorunlu hale gelmistir. Önümüzdeki süreçte nasılki bir motorlu taşıt kullanabilmek için bir ehliyet almak gerekliyse sosyal medyanın kullanılması için de benzer bir ehliyet sistemi ile sosyal medya okuryazarliği becerisi gerekecektir.
Artık hicbirsey eskisi gibi değil ve hepimiz yaşa bakmaksızın düşünce fiil ve eylemlerimizle birbirimizden daha fazla sorumluyuz. Hakkını vererek ve gerekli duyarlılıkları göstererek teknolojinin nimetlerinden olabildiğince yararlanarak sosyal faydayı ülkemiz ve insanlık için artırma temennisiyle okullar açılırken hepinize güzel bir Eylül ayı diliyorum.
Sevgiyle kalın.
YORUMLAR