Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından yapılan tanıma göre1 okuryazarlık; değişik türdeki yazılı kaynakları, kayıtları kullanarak tanımlama, anlama, yorumlama, bir araya getirme, iletişim kurma ve hesap yapma yeteneğidir. Buna göre sadece bir alanda değil birçok uğraş İçin okuryazarlık tanımından bahsetmek mümkün. Gelecek okuryazarlığı da bunlardan sadece biri. Bunun yanında çokça bilinen Medya okuryazarlığı, Finansal Okuryazarlık gibi tanımlardan da bahsedebiliriz.
Endüstri 4.0 bir kavram olarak teknolojiye dayalı yeni bir ekonomik örgütlenme kopseptini ifade ediyor. Yapılan ön görülere göre önümüzdeki 5-10 yıllık bir süreçte bir çok iş kolu yeni iş ve mesleklerle güncellenmiş olacak. tüm iş ve meslek grubunda bulunan mesleklerin yarıya yakını hükmünü yitirirken yeni meslekler de günlük hayatımızın içinde yer almaya başlayacak. Nitelikli insangücünün oluşturulması sürecinde Nöro bilim, veri Bilimi gibi yeni bilimsel çalışma alanları oldukça önemli hale gelecek. Gelecek bilimcilerin yaptığı tahminlere göre bildiğimiz geleneksel iş yapış biçimleri çok büyük bir değişim ve dönüşüm geçirmekte. Artık iş gücü sadece bir işyerinin kadrolu unsuru olmak yerine sözleşmeli aynı anda birçok işyerinin proje bazlı çalışanı olabilecek. Bu durum bir kişinin aç kalmaması İçin kendisini sürekli güncellemesi gerektiğini de ön plana çıkarması sebebiyle oldukça önemli. Öğrenme ve yaşam boyu eğitim yaşam biçimimizin ana omurgası haline gelecek. Bilişsel yetkinlikler Bilgi çağının kendine özgü dinamikleri içinde çok farklı bir yer edinecek. Tüm bu hızlı değişim ve dönüşüm süreci bütün çalışanları derinden etkileyebilecek bir özel ortam yaratıyor. Geleceğe hazır olabilmek için başta üniversitelerimiz olmak üzere bütün eğitim sistemimizin köklü bir yenilenme sürecinden geçmesi gerekiyor. İhtiyaç duyduğumuz yetkinliklerde de öncelikler değişmiş durumda;
Aşağıdaki tablo bu konuda fikir vermesi bakımından önemli. Dünya Ekonomik Forumu verilerine göre 2020 yılının yetkinlikleri şöyle sıralanmış;
1- Karmaşık problem çözmek
2- Eleştirel düşünmek
3- Yaratıcılık
3- İnsan Yönetimi
5- Başkalarıyla eşgüdüm
6-Duygusal Zeka
7- Muhakeme ve karar vermek
8- Hizmet odaklıyım
9-Müzakere
10-Kavramsal esneklik
2015 Yılının yetkinlikleri İle kıyaslandığında öncelikler birhayli değişmiş olduğu kolayca görülebiliyor.
2015 Ylında önemli yetkinlikler şu şekilde sıralanmış;
1- Karmaşık problem çözmek
2- Başkalarıyla eşgüdüm
3- İnsan Yönetimi
4- Eleştirel düşünmek
5 - Müzakere
6- Kalite kontrol
7- Hizmet odaklılık
8-Muhakeme ve karar vermek
9- Aktif dinleyicilik
10-Yaratıcılık
Her iki sınıflandırmada da ilk 5 Te olan ortak yetkinlikler şunlar;
Karmaşık problem çözmek
Başkalarıyla eşgüdüm
İnsan Yönetimi
Eleştirel düşünmek
2020 listesinde Yaratıcılık ilk beşte yer alırken, 2015 listesinde müzakere yer almış.
Tüm bu yetkinlikler kendimizi geleceğe hazırlarken işe eğitimden başlanması gerektiğini bir kez daha ortaya koyuyor.
Ön plana çıkacak yeni mesleklerden bazıları ise şöyle;
1 - Veri analistleri ve bilimcileri
2- YZ ve Makine öğrenimi uzmanları
3- Genel ve operasyon müdürleri
4- Yazılım uygulama geliştiricileri ve analistleri
5-Satış ve pazarlama profesyonelleri
6- Büyük veri uzmanları.
7- Dijital dönüşüm uzmanları
8- Yeni teknoloji uzmanları
9- Örgütsel gelişim uzmanları
10- Bilgi teknolojisi hizmeti sorumluları
Görüldüğü üzere birçok kişiye yeni olan bu meslek grupları önümüzdeki süreçte sıkça gündeme gelecek.
Zaman hızla akıp geçerken hergeçen günün kontrolünü sağlamak gittikçe zorlaşıyor. Artık kısır tartışma ve kavgaları bir kenara bırakıp bu yeni durumlarla bir an önce yüzleşmek gerekiyor.
Gelecek okuryazarlığı işte bütün bu değişim ve dönüşümün ne anlama geldiğinin bir yetkinlik olarak ifadesi demek. Sadece okumak yetmiyor. Ne anlama geldiğinin kavranması da zorunlu. Bunu anlayacak ve topluma anlatacak insanlara her zamankinden daha çok ihtiyacımız olacak.
Ülke gündeminin daha faydalı ve hayati konularla dolu olması temennileriyle yaza merhaba diyor tüm okuyucularımıza sağlık ve esenlikler diliyorum.
YORUMLAR